آوارگی بیش از 3500 کودک بیسرپرست سوری در کشورهای همجوار سوریه.
بسم رب المهدی...
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دمشق، «احمد» کودک 6 ساله، به همراه دیگر برادرانش در یکی از پیادهروهای شهر «بیروت»، پایتخت لبنان آدامس میفروشد.
در چهرهاش نشانههای آوارگی و گرسنگی نقش بسته و همانند کودکان دیگر عادی به نظر نمیرسد، به امید خرید یکی از آدامسهایش به دنبال عابران راه میافتد تا بتواند از این رهگذر اندکی از شدت آوارگی و بیخانمانی خود بکاهد، آوارگی که در نتیجه بر افروخته شدن شعلههای جنگ، دامن این کودک را گرفته است.
در خیابان دیگری در «امّان»، پایتخت اردن کودکی که سنش به 4 سال نمیرسد، دستان خود را برای فروش گل به سمت عابرین پیاده دراز میکند؛ در لباسهای وی نشانههای آوارگی به خوبی دیده میشود.
«سمیر» 10 ساله نیز از جمله کودکانی است که جنگ در سوریه، او را به ترک کلاس درس و کار در آوارگی و غربت مجبور کرده است.
«خالد» که نتوانسته است، بعد از آواراگیاش در اردن به مدرسه بازگردد، برای گذراندن زندگی و تامین قوت روزانهاش وقت خود را صرف فروش چای برای عابرین پیاده میکند.
سمیر، احمد، خالد و سامی مجبور به ترک منازل خویش در حلب، حمص و دیرالزور شده و وارد کشورهای لبنان، اردن، و عراق شدهاند؛ البته نه در کسوت یک گردگشر یا مسافر. این کودکان هنوز معنای زندگی را درک نکردهاند و پیش از این نیز اینگونه در معرض ناملایمات روزگار نبودهاند.
تنها اسامی مذکور، کودکان آواره و بیخانمان سوری نیستند، صدها و چه بسا هزاران کودکی که هنوز دوران ابتدایی را در مدارس به پایان نرساندهاند، درس و مشق را رها کرده و از نقاط مختلف سوریه آواره و تسلیم قضا و قدر در پیادهروها، خیابانها و کوچههای بیرحم و ناآشنا شدهاند و داستان غم انگیز آنها همچنان در صفحه رسانهها و روزنامهها غایب است.
طبق گزارشهای سازمانهای بین المللی، این کودکان در معرض تهدیداتی همچون کودکان کار، ازدواج زود هنگام، سوء استفاده جنسی و تجارت انسان قرار دارند. بیش از 3500 کودک از کودکان موجود در اردن، لبنان و عراق بدون سرپرست و یکه و تنها از مرزهای سوریه عبور کردهاند. آسیبهای جسمی، ترس، تنشها و شوکهای روانی بخشی از بحرانهای انسانی است که این کودکان بیگناه با آن دست و پنجه نرم میکنند.
«تامر یاغی»، هماهنگ کننده دیدهبان سوری قربانیان خشونت و تروریسم در گفتوگو با خبرنگارخبرگزاری فارس در دمشق، در اینباره میگوید: حمله گروههای مسلح به مناطق مسکونی در سوریه و استقرار آنها در برخی مناطق و در کنار شهروندان منجر به کوچهای دسته جمعی، بیهدف و بیبرنامه شده است. تعداد زیادی از شهروندان سوری در داخل و خارج این کشور آواره شده که اغلب آنها را کودکان تشکیل میدهند. گروههای مسلح به مدارس یورش برده و آن را تبدیل به مراکز فرماندهی و مقرهای عملیاتی خود کردهاند.
وی افزود: طی بحران سوریه بیش از 4000 مدرسه در سوریه مورد هدف قرار گرفته که 1300 باب از آنها به صورت کامل تخریب شده و باقی مانده نیز تا حدی تخریب شدهاند که امکان برگزاری کلاس در آن وجود ندارد.
یاغی میافزاید: گروههای مسلح از کودکان در سوریه سوء استفاده کرده و آنها را در برخی فعالیتهای جنگی از جمله انتقال کمکها و اطلاعات، کشیکهای نگهبانی عادی، استفاده از آنان در خطوط مقدم با سلاح یا بدون آن به عنوان «سپرهای انسانی» و حمل سلاح به کار گرفتهاند که این نقض آشکار حقوق بین الملل است.
وی تاکید کرد: گزارشهای متعددی حاکی از تجاوزات جنسی به کودکان سوری و تجارت اعضای بدن آنها وجود دارد. این درحالی است که نباید استفاده از کودکان در خط مقدم آنچه که تظاهرات معارضان نامیده میشد و در آغاز حوادث سوریه شاهد آن بودیم، را هم فراموش کرد.
هماهنگ کننده دیدهبان سوری قربانیان خشونت و تروریسم در مورد کودکان آواره در خارج از سوریه میگوید: کودکان ما در زندانهای بزرگ اردوگاه آوارگان زندگی میکنند، آنها از آموزش و بازی محروم هستند، مسلما آنها آمادگی لازم برای کار را ندارند. به خاطر امکان خروج از اردوگاهها ما کودکان زیادی را میبینیم که در شهرهای مجاور تکدی و برخی دیگر در بیروت در ازای دست مزد بسیار کم کار میکنند؛ چراکه در لبنان اردوگاه آوارگان وجود ندارد و آنها در همه مناطق پراکنده هستند.
یاغی افزود: ممکن است، این کودکان در معرض تجارت روسپیگری، پیوستن به جهاد نکاح به عنوان فتوایی برای سرپوش گذاشتن بر مفاسد – و این موضوع بسیار مهمی است - و یا سوء استفاده در کارهای طاقت فرسا در قبال مبلغ ناچیز، قرار بگیرند.
طبق جدیدترین آمارها از زمان آغاز بحران سوریه تاکنون بیش از 740 هزار کودک سوری زیر 11 یازده سال آواره شدهاند؛ در حالیکه کمیساریای عالی سازمان ملل متحد درباره آوارگان و یونیسف تعداد آوارگان داخلی سوریه را بیش از 2 میلیون کودک برآورد کرده است.
با ورود بحران سوریه به سومین سال خود، تعداد آوارگان سوری به مرز هشدار رسیده و هیچ راه حلی هم برای آنان در نظر گرفته نشده است. در میان این آوارگان یک میلیون کودک سوری مجبور به ترک خانه و کاشانه خود به عنوان پناهنده به کشورهای مجاور شدهاند.
پیش از این کمیساریایی آوارگان سازمان ملل متحد و صندوق کودکان ملل متحد ( یونیسف) اعلام کرده بود، تعداد کودکانی که مجبور به فرار از منازل ویران شده خود شدهاند، بالغ بر یک میلیون کودک بودهاند، این آمار برابر با نیمی از تعداد آوارگانی است که در نتیجه جنگ از سوریه خارج شدهاند.
در حالیکه کمیساریایی آوارگان سازمان ملل متحد و یونیسف اعلام کردهاند که دو میلیون سوری دیگر در داخل کشور خود آواره شده و معمولا در معرض حملات گروههای مسلح قرار گرفتهاند و یا از آنها به عنوان نیروی جنگی در کنار گروههای مسلح استفاده میشود و این اقدام ناقض حقوق بین الملل است.
طبق گزارش سازمانهای مذکور، کودکان نیمی از جمعیت آوارگان را تشکیل میدهند و بیشتر آنها در کشورهای لبنان، اردن، ترکیه، عراق و مصر پناهنده شدهاند.
گفتنی است که بیش از 25 هزار کودک سوری از ادامه تحصیل در مدارس اردوگاههای آوارگان محروم هستند، به عنوان مثال به خاطر شرایط سخت معیشتی در اردوگاه «الزعتری» اردن و تراکم دانش آموزان در دو مدرسه این اردوگاه، تنها یک دانش آموز از میان چهار دانش آموز امکان ادامه تحصیل دارد.
همه این کودکان آواره همچنان این امید را دارند که هرچه زودتر به میهن خویش بازگشته و در مدارس شهرها و روستاها خو ادامه تحصیل دهند و در کوچهها و حیات منازلشان بازی کنند.